काभ्रे । काभ्रेको तेमाल गाउँपालिकाको गाउँसभा आइतबार सम्पन्न भएको भनिए पनि कम्युनिस्ट पार्टीबाट निर्वाचित वडाअध्यक्षहरुले गाउँसभालाई बहिस्कार गरेका छन् । उक्त गाउँसभामा अध्यक्ष सलाम सिं तामाङले नीति तथा कार्यक्रम र उपाध्यक्ष दुर्गामाया तामाङले आ.व. २०७५/७६ को बजेट प्रस्तुत गरेका थिए ।

गत असारको १० गते नै सम्पन्न गरिसक्नु पर्ने गाउँसभा हिजो १७ गते आइतबार शुरु गरी सम्पन्न भएको भनिएको छ । तर १६ गते मध्यान्नमा गाउँ कार्यपालिकाले छानेको योजना र त्यसको बजेटका सम्बन्धमा भएको निर्णयलाई अध्यक्ष सलामसिं तामाङले फेरबदल गरी बजेट प्रस्तुत गरिएपछि कम्युनिस्ट पार्टी निकटका वडाअध्यक्षहरुले त्यसको विरोध गर्दै गाउँसभा बहिष्कार गरेको घोषणा गर्दै सभाहलबाट बाहिरिएका थिए । उनीहरुले गाउँपालिका अध्यक्षले नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गरिरहँदा पटक–पटक आपत्ति समेत जनाए । फेरबदल गरिएका योजनाहरुमा बहुमत सदस्यको सहमति नहुने देखिएपछि पहिला उपस्थितिमा हस्ताक्षर गराएर त्यसैलाई आधार मान्दै बहुमतले नीति तथा कार्यक्रम र बजेट पास भएको देखाउने योजनाका साथ सामाजिक परिचालकहरुले हस्ताक्षर संकलन गरेको देखिएको थियो । बहिष्कार गर्ने वडाअध्यक्षले समेत उपस्थितिमा भने हस्ताक्षर गरेको बताइन्छ । त्यसैले अध्यक्ष सलामसिं केहीले मात्रै असहमति जनाएका हुन् भन्छन् । विधिवत रुपमा यसरी हस्ताक्षर भएपछि गाउँपालिकाका अध्यक्ष र सदस्य सचिवको हस्ताक्षर भएपछि सबै निर्णयहरु पास हुने व्यवस्था छ । तर यसरी असहमति हुँदाहुँदै झुक्याएर पास गरिएको बजेटभित्रका सबै कार्यक्रम र निर्णयहरुलाई अध्यक्षले कार्यान्वयन गराउन भने काभ्रेको तेमाल गाउँपालिकामा मुस्किल देखिन्छ । किनभने गाउँ कार्यपालिका र गाउँसभामै पनि नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीको पूर्ण बहुमत रहेको छ ।

यस कारणले गाउँसभा बहिष्कार

गाउँपालिका स्तरको योजनाहरुलाई बजेट तर्जुमा समितिले गरेको निर्णय विपरित गाउँपालिका अध्यक्ष र उपाध्यक्षले ब्यापक हेरफेर गरेको भन्दै १० जना कार्यपालिका सदस्यहरुले गाउँसभा बहिष्कार गरेको घोषणा गरे पनि उता अध्यक्ष सलामसिं तामाङ भने बहुमतले नै निर्णयहरुलाई पास गरेको दावी गर्दछन् । उपाध्यक्ष दुर्गामाया तामाङले बजेट भाषण गर्दैगर्दा समितिले गरेको निर्णयलाई हेरफेर गरेको भन्दै वडा नं. ८ का वडा अध्यक्ष लक्ष्मीबहादुर घिसिङले आपत्ति जनाउँदै बैठक बहिष्कारको घोषणा गरेका थिए ।

यसअघि बजेट तर्जुमा समितिले गाउँपालिका स्तरको योजनाहरु बनाएका थिए । जसअनुसार बोहोरे दोमान र कालीमाटी तेमाल प्रवेशद्वारका लागि २० लाख, तुम्सुमकुण्ड सिंडी निर्माणका लागि ५ लाख, तेमाल साँस्कृतिक अध्ययन पर्यटन स्मारिकाका लागि ५० लाख, गाउँपालिका कार्यलयसम्म जाने सडक निर्माणका लागि ७ लाख, नारायणस्थान माविको घेराबारको लागि १० लाख बिनियोजन गरिएको थियो ।

समितिले निर्णय गरेको कुरालाई व्यापक हेरफेर गरेकोले गाउँसभा बहिष्कार गर्नुपरेको वडा अध्यक्ष घिसिङले खबरघरलाई बताएका छन् । आफ्ना वडा सदस्यहरुसँग समेत छलफल गर्ने समय नदिई बजेट तर्जुमा गर्न बाध्य बनाएको भन्दै उनले अध्यक्षसँग आक्रोश व्यक्त गरेका थिए । घिसिङले बहिष्कारको घोषणा गरेपछि गाउँसभा सदस्यहरु र गाउँ कार्यपालिका सदस्यहरु सभाहलबाट बाहिरीएका थिए ।

यसैबीच बहिष्कार पछि गाउँपालिका अध्यक्षलाई सम्बोधन गरी गाउँसभा बहिष्कार गर्नुको कारण खुलाई पत्र समेत दर्ता गरिएको थियो । गाउँसभामा नेकपासँग आबद्ध रहेका वडा अध्यक्ष र गाउँकार्यपालिका सदस्यहरुको संख्या १० जना छ भने नेपाली काँग्रेससँग आबद्ध वडा अध्यक्ष र गाउँपालिका अध्यक्ष उपाध्यक्ष गरी ७ जना मात्र रहेका छन् ।

यस्तो छ तेमालको बजेट

तेमाल गाउँपालिकाको कुल बजेट ३१ करोड ४१ लाख ६२ हजार आय सहित अनुमान गरिएको छ । अनुमानित आयमा आन्तरिक राजस्वबाट १ करोड ९४ लाख ३१ हजार ७ सय, राजस्व बाँडफाडबाट ५ करोड ७१ लाख ४८ हजार, अन्य आय आन्तरिक राजस्व बापत रु. ८ लाख, नेपाल सरकारबाट २१ करोड ५१ लाख र प्रदेश सरकारबाट २ करोड १६ लाख ८३ हजार रहेको छ । त्यसैगरी व्ययतर्फ- चालुखर्चमा २२ करोड ५५ लाख ३४ हजार र पूँजीगततर्फ ८ करोड ८६ लाख २५ हजार अनुमान गरिएको छ । तेमालमा गापाका प्रत्येक वडाहरुबाट आएको योजनालाई नै प्राथकिकीकरणको आधारमा बजेट विनियोजन गरिएको उपाध्यक्ष तामाङले सभामा जानकारी दिएकी थिइन् ।

कुन शिर्षकमा कति बजेट ?

१ नं. वडामा पूर्वाधार विकासतर्फ ४१ लाख २८ हजार ५ सय १२ रुपैयाँ, सामाजिक विकासतर्फ १० लाख ७६ हजार ८ सय २८, आर्थिक विकासतर्फ ५ लाख ४० हजार ८ सय २३ गरी जम्मा ५७ लाख ४६ हजार १ सय ६३ रुपैयाँ छुट्याइएको छ ।
२ नं. वडामा पूर्वाधार विकासतर्फ ४१ लाख २८ हजार ५ सय १२ रुपैयाँ, सामाजिक विकासतर्फ १० लाख ७६ हजार ८ सय २८, आर्थिक विकास तर्फ ५ लाख ४० हजार ८ सय २३ गरी जम्मा ५७ लाख ४६ हजार १ सय ६३ रुपैयाँ छुट्याइएको छ ।
३ नं. वडामा पूर्वाधार विकास तर्फ १९ लाख २३ हजार ३ सय ५, सामाजिक विकास तर्फ ४ लाख ३३ हजार ८ सय ८३, आर्थिक विकास तर्फ २ लाख १७ हजार ९ सय १६ गरी जम्मा २५ लाख ७५ हजार १ सय ४ रुपैयाँ छुट्याइएको छ ।
४ नं. वडामा पूर्वाधार विकास तर्फ २८ लाख ३७ हजार २ सय १५, सामाजिक विकास तर्फ ८ लाख २६ हजार ८ सय ४९, आर्थिक विकास तर्फ ४ लाख १५ हजार २ सय ८२ गरी जम्मा ४० लाख ७९ हजार ३ सय ४६ रुपैयाँ छुट्याइएको छ ।
५ नं. वडामा पूर्वाधार विकास तर्फ ६६ लाख ८८ हजार ३ सय ७२, सामाजिक विकास तर्फ ११ लाख ९३ हजार ८ रुपैयाँ, आर्थिक विकास तर्फ ५ लाख ९९ हजार २ सय १९ गरी जम्मा ८४ लाख ८० हजार ६ सय ६९ रुपैयाँ रुपैयाँ छुट्याइएको छ ।
६ नं. वडामा पूर्वाधार विकास तर्फ ५३ लाख २४ हजार ३ सय २६, सामाजिक विकास तर्फ १० लाख ३ हजार ७७ , आर्थिक विकास तर्फ ५ लाख ३ हजार ७ सय ९१ गरी जम्मा ६८ लाख ३१ हजार १ सय ९४ रुपैयाँ रुपैयाँ छुट्याइएको छ ।
७ नं. वडामा पूर्वाधार विकास तर्फ ४२ लाख ५२ हजार १ सय ९८, सामाजिक विकास तर्फ ११ लाख १५ हजार २ सय ९५, आर्थिक विकास तर्फ ५ लाख ६० हजार १ सय ५२ गरी जम्मा ५९ लाख ६७ हजार ६ सय ४५ रुपैयाँ छुट्याइएको छ ।
८ नं. वडामा पूर्वाधार विकास तर्फ ६१ लाख ४७ हजार ३ सय १, सामाजिक विकास तर्फ १३ लाख १८ हजार ६ सय ६५, आर्थिक विकास तर्फ ६ लाख ६२ हजार २ सय ९४ गरी जम्मा ८१ लाख २८ हजार २ सय ६० रुपैयाँ छुट्याइएको छ ।
९ नं. वडामा पूर्वाधार विकास तर्फ ६१ लाख ४७ हजार ३ सय १, सामाजिक विकास तर्फ ११ लाख ५६ हजार ६ सय १७, आर्थिक विकास तर्फ ५ लाख ८० हजार ९ सय ६ गरी जम्मा ७८ लाख ८४ हजार ८ सय २४ रुपैयाँ छुट्याइएको छ ।