काठमाडौं: सिन्धुलीमा गएको बैशाख ११ गते देखि जारी फुड फेस्टिभल तथा महोत्सवमा अबैद्य कामहरु भइरहँदा स्थानीय प्रशासन समिते बनेको छ ।
ब्रदर हुड इभेन्ट एण्ड इन्टरन्मेन्ट सिन्धुलीका नाममा जारी रहेको ११ दिने महोत्सवले सिन्धुलीमा बिकृती र विसङ्गती मात्रै भित्र्याएको पाइएको छ ।
‘फुड फेस्टिभल’ भनिए पनि यो नितान्त ११ दिने साँझको कन्सर्ट मात्र बन्न पुगेको छ । दिनभर सुनसान रहने फेस्टिभल स्थल बेलुका ५ बजेपछि मात्र कन्सर्ट हेर्न जमघट हुने स्थान बन्न पुग्यो । जहाँ कलाकारको हैसियत अनुसार फरक–फरक प्रवेश शुल्क तोकिएको थियो ।
कार्यक्रम सुरुमा ८० रुपैयाँ टिकटबाट प्रारम्भ भयो। त्यो शुल्क क्रमशः १५० हुँदै अन्त्यमा २५० रुपैयाँसम्म पुर्‍याइएको थियो । स्थानीय बासिन्दालाई लक्षित गर्दै ३०० रुपैयाँमा ‘पास’ वितरण गरिएको थियो, जुन २० गतेसम्म मात्र मान्य बनाइयो । तर २१ गतेपछि त्यही पास भएका नागरिकलाई पुनः २५० रुपैयाँ तिर्न बाध्य पारिएको तथ्य बाहिरिएको छ ।
महोत्सवस्थल भित्र अस्थायी रूपमा पाल र त्रिपालले बनाइएका शौचालयहरू ठेक्कामा दिइएर अलग्गै शुल्क असुल गरिएको देखिएको छ । प्रवेश शुल्क लिएपछि कार्यक्रम स्थलभित्र अस्थायी शौचालयमा समेत शुल्क असुल्नु लुटको अर्को रुप भएको उद्योगी व्यवसायीहरुले बताएका छन् ।
सिन्धुली उद्योग बाणिंज्य संघले व्यापारिक महोत्सव लगाउँदा ९ बजेनैं बन्द गराउन सक्रिय हुने स्थानीय प्रशासनले आर्थिक लाभकै भरमा राति ११ बजेसम्म तेज आवाजमा नाचगान चलाउन दिएको आरोप संघका एक पदाधिकारीले लगाए । प्रमुख जिल्ला अधिकारी र प्रहरी प्रमुखको सरकारी निवास आसपाससमेत थर्किने गरी मध्यरातसम्म आवाज फैलिएको थियो, तर पनि नियन्त्रणका लागि कुनै पहल गरिएन । बरु ‘माथिको आदेश’ भन्दै प्रहरी जवान त्यहाँ सुरक्षा दिइरहेका थिए । तिहारमा राति ९ बजेपछि देउसी खेल्दा वा खाजाघर सञ्चालन गर्दा सिट्टी फुक्दै दौडिने प्रहरी र स्थानीय प्रशासनले ११ बजेसम्म कन्सर्ट घन्किदा चुपचाप रमिता हेरिरहनुले पनि सन्देश पैदा गराएको उनको भनाई छ ।
राजनीतिक संरक्षण प्राप्त भएपछि सिन्धुलीमा जे गरे पनि हुन्छ भन्ने मानसिकता सिन्धुलीमा मौलाएको छ । पैसाको अगाडि प्रहरी प्रशासन नतमस्तक देखिएको यो फेस्टिभलले प्रशासनिक पतन र निष्पक्षता गुमाएको संकेत गरेको सिन्धुलीका उद्योगी व्यवसायीले अनुभूति गरेका छन् ।
आज सकिने भनिएको कन्सर्ट आर्थिक लोभमा परेका सिन्धुलीका प्रशासन तथा राजनैतिक दलका नेताहरुको समर्थनमा आयोजकले आज पनि समय थप गर्न लागिरहेको बताइएको छ । अघिल्लो वर्ष पनि ब्रदर हुड इभेन्ट एण्ड इन्टरन्मेन्टले खुलामञ्चमा आयोजना गरिएको यस्तै महोत्सवले उद्योगी, व्यवसायी र स्वयमं स्थानीय तह कमलामाई नगरपालिकासमेतलाई आर्थिक रुपमा फाइदा भएको थिएन ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय र जिल्ला प्रशासनको सहयोगमा आयोजना गरिएको भनिएको कार्यक्रममा देखिएको विकृति, अवैध खेल र झैझगडाको घटनाले शान्त सिन्धुलीकै बद्नाम गराएको नेपाल पत्रकार महासंघ सिन्धुलीका एक पदाधिकारीले भने ।
अघिल्लो वर्ष भएको कार्यक्रमले स्थानीय सदरमुकामवासीमा गम्भीर चिन्ता बढेको थियो, अहिले पनि त्यही कुरालाई निरन्तरता दिने मात्रै काम गरियो । ‘संस्कृति र विकास प्रवद्र्धन’ को नाममा आयोजना गरिने भनिएको महोत्सवको वास्तविकता अघिल्ला संस्करणहरू जस्तै देखिएको छ । जहाँ साँस्कृतिक कार्यक्रमको आडमा जुवा, मद्यपान, अश्लील नृत्य र झैझगडाको प्रबृत्तिले निरन्तरता पाइरहँदा जिल्ला प्रशासन कार्यालय सिन्धुली आँखा चिम्लिएर बसेको आरोप लाग्न थालेको छ ।
महोत्सवमा मनोरञ्जनका नाममा रातभर हुने अश्लील नृत्य, मद्यपान, जुवा तथा सट्टेबाजी खुलेआम चल्ने गरेको स्थानिय गंगा श्रेष्ठले सिन्धुली बताए । उनले भनेः “पारिवारिक वातावरणमा जान मिल्दैन, बालबालिका लिएर महोत्सव गएको पछुतो हुने अवस्था छ । यो उत्सव हैन, उच्छृंखलताको थलो बनेको छ ।” सि सम्म फुडफेस्टिभल तथा महोत्सवको आयोजना गरिँदैछ । अहिले पनि उस्तै स्टल, साँझपखको सांगीतीक कार्यक्रम र सट्टेबाजी खेल समावेश गरिएको प्रारम्भिक जानकारी आएको छ । आयोजकले अझैसम्म सार्वजनिक रूपमा अघिल्लो कमजोरी सुधार गर्ने प्रतिवद्धता व्यक्त गरेका छैनन् ।
अगाडीको वर्षमा ब्रदर हुड इभेन्ट एण्ड इन्टरन्मेन्टले आयोजना गरेको महोत्सवमा अवैध खेल खुलेआम सञ्चालन भएको थियो । लक्की ड्रको नाममा सट्टेबाजी, टोकन सटहीमा तास, रिङ फाल्ने जस्ता जुवा खेलहरू चलाइयो । स्थानीय प्रशासनको आँखा अगाडि भइरहे पनि कुनै कारबाही भएन । “बच्चा लिएर गएका थियौँ, तर भित्र पसेपछि जुवा घरजस्तो लाग्यो,” एक स्थानीय अभिभावकको गुनासो थियो । सांस्कृतिक कार्यक्रमका नाममा स्टेजमा प्रस्तुत गरिएका गीत र नृत्यमा अश्लीलता, अभद्र व्यवहार र आपत्तिजनक शब्द प्रयोग भएको थियो ।
कमलामाई नगरपालिका र जिल्ला प्रशासन कार्यालयले महोत्सवको निगरानीमा कस्तो भूमिका खेल्ने हो भन्ने स्थानिय स्पष्ट छैनन् । कमलामाई नगरपालिकाले आजबाट सकिने भनिएको महोत्सवको म्याद थप्न आयोजकले निकै प्रयास गरेपनि कर नतिरेकाले कानूनी रुपमा म्याद थपिएन, तर उनीहरुले स्थानीय प्रशासनको अप्रत्यक्ष सहयोगमा धमाधम टिकेट काटिरहेका छन् ।
अघिल्लो वर्ष महोत्सवमा विकृति, अवैध खेल र झैझगडाको गतिविधि भए पनि प्रभावकारी नियन्त्रण हुन नसकेको भन्दै यसपटक पनि नागरिकहरूले आशंका गरेका छन् ।
स्थानीय सामाजिक अभियानकर्ता सुरेश न्यौपानले भन्नुभयो “हामी महोत्सवको विरोधमा होइनौं, तर संस्कृति बिगार्ने, युवा भड्काउने, र अश्लीलता फैलाउने कार्यक्रमको विरोधमा छौं । प्रशासनले कडाइ गर्नुपर्छ ।” उहाँका अनुसार, महोत्सवका नाममा हुने यस्ता गतिविधिले समाजमा नकारात्मक सन्देश दिनुका साथै स्थानीय जनजीवनमा असुरक्षा फैलाएको छ ।